Na prvi pogled, sve ovo “skakanje” može izgledati kao glupa ideja. Ali prestupne godine su vrlo važne i bez njih bi naše godine na kraju izgledale sasvim drugačije.
Prestupne godine postoje jer je jedna godina u gregorijanskom kalendaru nešto kraća od solarne ili tropske godine, vremena koje je potrebno da Zemlja jednom u potpunosti obiđe Sunce.
Kalendarska godina ima tačno 365 dana, dok solarna godina ima otprilike 365,24 dana, odnosno 365 dana, 5 sati, 48 minuta i 56 sekundi.
Kad ne bismo uračunali ovu razliku, onda bi se za svaku godinu koja prođe razmak između početka kalendarske godine i solarne godine povećao za 5 sati, 48 minuta i 56 sekundi.
S vremenom bi to pomaknulo vrijeme godišnjih doba. Na primjer, ako bismo prestali koristiti prijestupne godine, onda bi za otprilike 700 godina ljeto na sjevernoj hemisferi počelo u decembru umjesto u junu.
Dodavanje prestupnih dana svake četvrte godine uveliko uklanja ovaj problem jer je dodatni dan približno iste duljine kao i razlika koja se akumulira tokom tog vremena.
Međutim, sistem nije savršen: dobijamo oko 44 dodatne minute svake četiri godine ili dan svakih 129 godina. Da bismo riješili ovaj problem, preskačemo prijestupne godine svake stote godine, osim onih koje su djeljive s 400, kao što su 1600 i 2000. Ali čak i tada još uvijek postoji mala razlika između kalendarskih i solarnih godina.
No općenito, prestupne godine znače da gregorijanski kalendar ostaje usklađen s našim putovanjem oko Sunca.
Ideja o prestupnim godinama datira iz 45. godine pr. kada je Gaj Julije Cezar uveo julijanski kalendar, koji se sastojao od 365 dana odvojenih u 12 mjeseci koje još uvijek koristimo u gregorijanskom kalendaru. (Juli i august izvorno su se zvali Quintilis odnosno Sextilis, ali su kasnije preimenovani po Juliju Cezaru i njegovom nasljedniku Augustu).
Julijanski kalendar uključivao je prestupne godine svake četiri godine bez iznimke i bio je usklađen s godišnjim dobima na Zemlji zahvaljujući “posljednjoj godini zbrke” 46. pr. Kr., koja je uključivala 15 mjeseci s ukupno 445 dana, prema Univerzitetu u Houstonu, piše Live Science.
Stoljećima se činilo da Julijanski kalendar savršeno funkcionira. Ali sredinom 16. stoljeća astronomi su primijetili da godišnja doba počinju oko 10 dana ranije nego što se očekivalo kada se važni praznici, poput Uskrsa, više ne poklapaju s određenim događajima, poput proljetne ravnodnevnice.
Kako bi to ispravio, papa Grgur XIII. uveo je gregorijanski kalendar 1582. godine, koji je isti kao i julijanski kalendar, ali s izuzetkom prestupnih godina za većinu stogodišnjica (kao što je gore navedeno).
Stoljećima su gregorijanski kalendar koristile samo katoličke zemlje, poput Italije i Španije, ali su ga na kraju prihvatile protestantske zemlje, poput Velike Britanije 1752. godine, kada su njihove godine počele uvelike odstupati od katoličkih zemalja.
Zbog razlike između kalendara, zemlje koje su kasnije prešle na gregorijanski kalendar morale su preskočiti dane kako bi se uskladile s ostatkom svijeta. Na primjer, kada je Britanija zamijenila kalendare 1752. godine, 2. septembar slijedio je 14. septembar.
U nekom trenutku u dalekoj budućnosti, gregorijanski kalendar će možda morati biti ponovno procijenjen jer je neusklađen sa solarnim godinama. Ali trebat će hiljade godina da se to dogodi.
U osmom stoljeću prije Krista, rimski kalendar je imao samo 10 mjeseci, počevši od marta i završavajući u decembru. Hladna zimska sezona bila je zanemarena, bez mjeseci koji bi to označili. Ali ovaj je kalendar imao samo 304 dana, pa su januar i februar na kraju dodani kraju vjerske godine. Februar je imao najmanje dana. Ali Rimljani su te mjesece ubrzo počeli povezivati s početkom građanske godine, a oko 450. godine prije Krista januar se smatrao prvim mjesecom nove godine.
Kada je papa Grgur XIII. dodao prestupni dan gregorijanskom kalendaru 1582., odabrao je februaru jer je bila najkraći mjesec, što ga je u prestupnim godinama učinilo za jedan dan dužim.
Visoko.co.ba/klix.ba
Ako želite preuzeti tekst ili dio teksta čiji je autor Visoko.co.ba, dužni ste navesti naš portal kao izvor autorskog teksta! Isto se odnosi i na fotografije i video materijale čiji je autor portal Visoko.co.ba ili materijale koji su dati portalu na korištenje.
Član 14. Kodeksa za štampu i online medije BiH: Značajna upotreba ili reprodukcija materijala zaštićenog autorskim pravima zahtijeva izričitu dozvolu nositelja prava, osim ako dozvola nije navedena u samom materijalu.