Bosna i Hercegovina je zemlja koja ima najzagađeniji zrak u Evropi (1). Jedan od razloga je neefikasan sistem okolinskih dozvola za industrijske objekte i nizak nivo tehničkih standarda. To je zaključak nove studije nevladinih organizacija iz Bosne i Hercegovine i Češke (2). Stručnjaci preporučuju uvođenje integrisanog procesa izdavanja dozvola (3), koji se naširoko koristi u zemljama EU, i pokretanje javno dostupne baze podataka o zagađenju. Također pozivaju da se entitetski zakoni o zaštiti okoliša usklade međusobno i sa EU legislativom (4). Državni organi vlasti moraju poštovati administrativne procedure i uključiti građane u donošenje odluka koje se odnose na životnu sredinu.
“Izdavanje okolinskih dozvola za industrijske objekte u Bosni i Hercegovini je fragmentirano i haotično. Iako su samo nekoliko desetaka kilometara udaljene od granica EU, većina fabrika ne ispunjava bosanske ili evropske standarde i uzrokuju ogromno zagađenje zraka, tla i vode, što ima ozbiljne posljedice na zdravlje ljudi”, kaže Martin Skalsky iz Češke nevladine organizacije Arnika . “Predlažemo uvođenje integrisanog sistema izdavanja dozvola koji daje više snage državnim organima vlasti, omogućava praktičnu primjenu najboljih raspoloživih tehnika i otvara veliki prostor za učešće javnosti.”
Integrisano izdavanje dozvola obavezno je u svim zemljama EU. Umjesto izdavanja više posebnih dozvola za emisije u zrak i vode, za upravljanje otpadom, za utjecaj na prirodu i druga pitanja, vlasti izdaju samo jednu zajedničku odluku. Evropski sistem se zasniva na obaveznom korištenju tzv. Best Available Techniques – najnaprednijih i ekološki prihvatljivih tehnologija.
Nova studija analizira praktična iskustva u izdavanju okolinskih dozvola u Bosni i Hercegovini, na primjerima termoelektrana u Tuzli i Banovićima, postrojenja za preradu automobilskih guma u Lukavcu i metalurškog kompleksa ArcelorMittal u Zenici. Rezultati nisu optimistični.
“Državni organi vlasti često krše administrativne procedure, probijaju rokove i čine ustupke industriji, iako su naši tehnički standardi znatno niži od onih u EU, a ulaganja u najbolje raspoložive tehnike se ne smatraju obaveznim”, objašnjava Samir Lemeš, ekspert nevladine organizacije Eko forum Zenica. “Željezara ArcelorMittal u Zenici je cijele tri godine radila bez važeće dozvole, a nadležno ministarstvo je potrošilo previše vremena za donošenje nove odluke. Kada su dozvole konačno izdate, ograničenja emisija su postavljena još blaže nego što to propisuju već blagi državni propisi. Takav sistem uopšte ne štiti naš okoliš i zdravlje”, dodaje Lemeš.
Visoko.co.ba/Kaportal.ba
Ako želite preuzeti tekst ili dio teksta čiji je autor Visoko.co.ba, dužni ste navesti naš portal kao izvor autorskog teksta! Isto se odnosi i na fotografije i video materijale čiji je autor portal Visoko.co.ba ili materijale koji su dati portalu na korištenje.
Član 14. Kodeksa za štampu i online medije BiH: Značajna upotreba ili reprodukcija materijala zaštićenog autorskim pravima zahtijeva izričitu dozvolu nositelja prava, osim ako dozvola nije navedena u samom materijalu.