Iako djeluje fizički neizvodivo, skateboard se može voziti i na kaldrmi, što dokazuje sarajevski zanatlija Sulejmen Hrgić.
Afirmisani sarajevski skateboarder Sulejmen Hrgić, ujedno poznati kazandžija, očigledan je primjer spoja naizgled nespojivog koje nudi Sarajevo – urbanog i tradicionalnog, profanog i mističnog, konkretnog i apstraktnog.
Pedesetak metara od srca Baščaršije, na strmom usponu popločanom kaldrmom, Sulejmen je s prijateljem Admirom Ćatom iznajmio poslovni prostor i preuzeo kazandžijski zanat u svoje ruke.
Kazandžijski zаnаt podrazumijeva ručnu izradu sudovа i predmetа od bаkrа. Predstаvljа jedаn od nаjstаrijih profesionalnih poziva u Bosni i Hercegovini, a tako i u regionu, koji datira iz doba Osmanlija. Razvojem industrijske proizvodnje, ovaj zanat u praktičnom smislu gubi popularnost, opstaje samo u centrima sa starim orijentalnim čaršijama, zahvaljući autentičnosti načina proizvodnje i integracijom u turističku ponudu.
Sulejmen je prvi put došao u dodir sa skateboardom prije više od 15 godina, tokom godina se bavio mnogim sportovima i alternativnim aktivnostima, ali je ubrzo shvatio da timski sportovi nisu u njegovoj prirodi, jer je želio nešto individualno, nešto gdje može raditi na sebi i za sebe, a istovremeno ispitati svoje krajnje granice. Tako se rodila velika strast za sportom na dasci s točkićima.
“Kad sam na skejtu, nemam nikoga odgovornog za svoj neuspeh, tu mogu kriviti samo sebe. Težnja ka neovisnošću me je dovela gdje sam danas”, rekao je Sulejmen.
S obzirom da u Bosni i Hercegovini ne postoji infrastruktura niti interes da se skateboardnig prepozna kao sportska disciplina, Sulejmen je svoj potencijal doveo do maksimalnih dometa koji su ostvarivi u ovoj državi.
“Učestvovao sam na raznim regionalnim takmičenjima, a imao sam, odnosno imam, sponzorstvo za opremu i daske. Međutim, kao i sve u životu, to radim iz ljubavi i poštovanju prema toj kulturi”, rekao je Hrgić.
“Skejt je moja strast, jedan od mojih načina ispoljavanja emocija, idem gdje god mogu da priuštim da odem, da ispoštujem svoje ljude”, dodaje.
Zanat učio kod starog majstora
Sulejmen potiče iz sarajevske porodice, koja njeguje umjetnički izraz, i još za vrijeme djetinjstva pokazivao je interes za ručnu izradu predmeta, odnosno kasnije majstorski poziv kazandžije. Zanat je izučio kod čuvenog sarajevskog kazandžije Nasira Jabučara.
“Otac me je doveo kod majstora u sedmom razredu osnovne škole, jer je još u djetinjstvu bilo izvjesno da imam talenta prema rukotvorinama. Zaljubio sam se u taj zanat, pa sam i završio srednju školu za obradu metala”, navodi.
Uslijed ekonomske neizvjesnosti i nedostatka radnih mjesta, Sulejmen je preispitivao svoj izbor profesije i žrtve koju je napravio da bi se mogao baviti tim poslom. U više navrata je mijenjao profesije, da bi, na kraju, očiglednim razvojem domaćeg turizma i povećanjem potražnje za rukotvorinama od bakra, uspio naći i ekonomsko opravdanje za nešto u čemu vidi satisfakciju.
“Tokom ovih godina sam uvijek imao zanat u rukama. Pravio sam pauze u više navrata, jer se čovjek zasiti, želi pokušati nešto drugo. Ali, ovaj zanat je veliki merak, kad čovjek shvati šta želi”, smatra Hrgić.
Prateća usluga turzma
Danas se kazandžijski zanat smatra pratećom granom turizma, osim reprezentativne uloge dočaravanja ambijenta stare čaršije, kazandžjske radnje se vezuju za industriju suvenira i preprodavanje predmeta inostrane, jeftinije proizvodnje.
“U svojoj radnji se trudimo da imamo autentični ručni rad, uglavnom ono što vlastitim rukama proizvedemo. Nažalost, i jeftine imitacije imaju ‘prolaz’ i narušavaju sklad na tržištu. Kvalitetom i autentičnošću nastojimo isplivati i očuvati ljepotu starog kazandžijskog zanata. Naravno, i mi trebamo od nečega živjeti i hraniti porodice, pravimo kompromis s onim šta se traži, ali držimo do tradicije samog zanata”, rekao je suvlasnik kazandžijske radnje Admir Ćato.
Kazandžijski zanat nije samo industrija suvenira i tematskog materijala koji predstavljaju turističku destinaciju. Osnovno svojstvo je njegova viševijekovna tradicija u proizvodnji korisnih, nekad esencijalnih predmeta i posuđa, koji se i danas koriste u mnogim domaćinstvima.
“Mi proizvodimo korisne predmete, koji će služiti svojoj svrsi u domaćinstvu, a ljudi svašta vole držati kao suvenire, tako da ono što mi proizvedemo često završi u regalu ili polici kao uspomena na posjetu Sarajevu”, kazao ja majstor Ćato.
Sulejmen i Admir su se odvažili da ljubav prema izradi rukotvorina pretoče u posao, koji će im osigirati ekonomsku nezavisnost i stabilnost. Avangardan je detalj da to pokušavaju ostvariti u okruženju s manjkom radnih mjesta i profesijom koja slovi za arhaični, izumirući poziv, bez izvjesne budućnosti.
Iako fizički djeluje neostvarivo, skateboard se zaista može kotrljati na kaldrmi, a to dokazuje Sulejmenov primjer.
Ako želite preuzeti tekst ili dio teksta čiji je autor Visoko.co.ba, dužni ste navesti naš portal kao izvor autorskog teksta! Isto se odnosi i na fotografije i video materijale čiji je autor portal Visoko.co.ba ili materijale koji su dati portalu na korištenje.
Član 14. Kodeksa za štampu i online medije BiH: Značajna upotreba ili reprodukcija materijala zaštićenog autorskim pravima zahtijeva izričitu dozvolu nositelja prava, osim ako dozvola nije navedena u samom materijalu.