Genocid u Srebrenici su potvrdili i međunarodni i domaći sudovi

Za najveći zločin počinjen na tlu Evrope nakon Drugog svjetskog rata pred Sudom u Haagu je osuđeno više od 50 osoba na više od 700 godina zatvora, što uključuje i doživotne kazne. Za ove zločine, Haški sud je osudio ne samo visokorangirane komandante nego i obične vojnike.

U julu 1995. godine snage Vojske Republike Srpske preuzimaju kontrolu nad Srebrenicom. I kreću dani užasa. Više od 8 hiljada srebreničkih muškaraca i dječaka odvedeno je i zatočeno u objekte u kojima su zlostavljani, mučeni i na kraju surovo ubijeni. Za ove zločine, za genocid u Srebrenici, Međunarodni sud u Haagu izrekao je niz presuda.

Prva koja je zločin u Srebrenici okarakterisala kao genocid izrečena je 2001. godine. Radislav Krstić, komandant Drinskog korpusa Vojske Republike Srpske, osuđen je na 35 godina zatvora. Kriv je jer je učestvovao i pomagao u izvršenju genocida u Srebrenici. Direktno naredio smaknuća u Branjevu i Pilici.

Na listu osuđenih za genocid u Srebrenici upisan je i niz drugih imena.

Među njima i Radovan Karadžić, prvi predsjednik entiteta Republika Srpska. Osuđen na doživotnu kaznu zatvora. Kriv je za genocid u Srebrenici i zločina protiv čovječnosti, kršenje zakona i običaja ratovanja.

Ratko Mladić, načelnik Generalštaba Vojske Republike Srpske. Osuđen na doživotnu kaznu zatvora. Kriv je za genocid, zločine protiv čovječnosti i kršenje zakona i običaja ratovanja, koji se tiču etničkog čišćenja.

Zdravko Tolimir, bivši komandant Vojske Republike Srpske, osuđen na doživotnu kaznu zatvora. Kriv je za sudjelovanje u genocidu u Srebrenici, te ubistvo zatvorenih Bošnjaka u Bratuncu i Zvorniku.

Ljubiša Beara, bivši pukovnik i načelnik bezbjednosti Generalštaba Vojske Republike Srpske, osuđen na doživotnu kaznu zatvora. Kriv je za genocid u Srebrenici, zločine protiv čovječnosti, te kršenje zakona i običaja ratovanja.

Vujadin Popović, potpukovnik i pomoćnik načelnika bezbjednosti u Drinskom korpusu Vojske Republike Srpske, osuđen na doživotnu kaznu zatvora. Kriv je za genocid, zločine protiv čovječnosti i kršenja zakona ili običaja ratovanja.

Drago Nikolić, potporučnik i načelnik bezbjednosti u Zvorničkoj brigadi Vojske Republike Srpske, osuđen na 35 godina zatvora. Kriv je za pomaganje i podržavanje genocida, zločine protiv čovječnosti i kršenja zakona ili običaja ratovanja

U Haagu je osuđen i Dražen Erdemović, pripadnik 10. diverzantskog odreda, prvi čovjek koji je pred tim sudom priznao krivicu za ubistva zarobljenih Srebreničana na Ekonomiji Branjevo u Pilici. Osuđen je na pet godina zatvora, ali je slučaj iznimno značajan jer se redao niz. Njegovo svedočenje kasnije je doprinijelo osuđujućoj presudi protiv Ratka Mladića.

Za zločine u Srebrenici, pripadnicima Vojske Republike Srpske sudio je i Sud Bosne i Hercegovine. Izrečeno je 25 presuda. Od tog broja, njih 13 odnosi se na počinjenje genocida. Među osuđenima su i Milorad Trbić i Radomir Vuković, koji su osuđeni na po 20 godina zatvora.

Kako su istrage i suđenja napredovali, pojavila su se i nastojanja da zločini budu sakriveni. Pa su zločinci tijela ubijenih Srebreničana odvozili i zakopavali prvo u primarne, a nakon toga u sekundarne, pa i tercijarne grobnice. Posmrtni ostaci žrtava genocida pronađeni su u više od 80 masovnih grobnica. Od ovog broja, samo je 8 primarnih. U primarnim grobnicama Pilica, Kozluk, Glogova i Brana Petrovci pronađeno je po 1.000 žrtava. Najveća sekundarna grobnica je Kamenica kod Zvornika, nazvana “Dolinom grobnica” sa razlogom. Ovdje je pronađeno više od 4 hiljade kompletnih i nekompletnih posmrtnih ostataka muškaraca, žena, pa i djece. Poricanje genocida u Srebrenici traje i danas uprkos svim presudama, masovnim grobnicama i polju bijelih nišana u Potočarima. No, oni stoje kao svjedoci nasuprot svakog pokušaja negiranja.

Visoko.ba/federalna.ba