Amerika zavisna od uvoza uranijuma

Sjedinjene Američke Države potpuno zavise od uvoza prirodnog uranijuma, jer je američka nuklearna industrija degradirana, najviše zahvaljujući ruskoj kompaniji “Rosatom”.

Amerika od 1995. godine uvozi iz Rusije “razblaženi” uranijum od koga pravi gorivo za nuklearne elektrane.

Kada su svojevremeno američke rezerve sovjetskog srednje obogaćenog uranijuma iscrpljene, ostalo je svega 500 tona slobodnog visoko obogaćenog uranijuma, koji je izvađen iz demontiranih nuklearnih glava.

Stručnjaci dvije zemlje došli su na ideju da ga “razblaže” i od njega naprave gorivo za američke nuklearne elektrane. Tehnologiju prilagođavanja uranijuma razvili su stručnjaci Uralskog elektrohemijskog kombinata.

Ugovor je potpisan 1994. godine, isporuka je počela u maju 1995, a posljednjih 60 tona ruskog vojnog uranijuma prerađenog u nuklearno gorivo isporučeno je SAD u novembru 2013. godine, navode “RIA Novosti”.

U međuvremenu je sklopljen dugoročni ugovor po kome Rusi i dalje obogaćuju uranijum za američke nuklearne elektrane. U tu svrhu Amerika izvozi u Rusiju svoj prirodni uranijum.

Američki zakoni zabranjuju direktan izvoz, ali su sami Amerikanci smislili šemu po kojoj se ti zakoni mogu zaobići. Naime, “Rosatom” je, uz aktivnu podršku Vašingtona, kupio kanadsku kompaniju “Uranium 1” koja izvozi ovu sirovinu, a izvoz prirodnog uranijuma iz SAD u Kanadu je dozvoljen.

Tako je “Rosatom” stekao i nekoliko rudnika uranijuma koji pripadaju otkupljenoj kompaniji, a nalaze se u SAD, Australiji, Kanadi, Kazahstanu, Južnoafričkoj Republici i Tanzaniji.

S obzirom na stabilne narudžbine, Rusija je sačuvala i uvećala kapacitete pogona za obogaćivanje uranijuma, ojačala kadrovski potencijal u ovoj sferi i obezbjedila finansiranje novih dostignuća u oblasti razvoja nuklearne industrije.

Sa druge strane, Amerika je poslije dvije decenije saradnje sa Rusijom zaostala u ovoj sferi. Američke energetske kompanije jesu uštedile milijarde dolara kupovinom ruskog energetskog uranijuma, ali, sa druge strane, izgubile su gotovo sve kompetencije u ovoj sferi.

Dokaz je neuspješan pokušaj kompanije “Centrus” da napravi prvu američku fabriku za obogaćivanje uranijuma pomoću centrifuge. U februaru 2016. godine zvanično je objavljeno da se obustavljaju svi radovi na ovom projektu.

Drugim riječima, SAD i dalje obogaćuju uranijum po svojoj staroj tehnologiji difuzije.

Prema ocjeni Svjetske nuklearne asocijacije, Rusija je daleko ispred svih po kapacitetima obogaćivanja uranijuma, a slijede Francuska, Kina i konzorcijum “Urenko”, dok su SAD na petom mjestu.

Šef “Microsofta” Bill Gates, zabrinut zbog globalnog zagrijavanja, pozvao je vlasti SAD da se više oslone na nuklearnu energiju, ali on ne zna da je ta grana američke industrije za proteklih 20 godina potpuno degradirana – navode “RIA Novosti”.

federalna.ba/visoko.ba